Η πρώτη πεζοπορική πολιτιστική περιήγηση θα πραγματοποιηθεί στον Κέραμο, όπου εκτυλίχθηκε μια θλιβερή ιστορία, όπως περιγράφει ο Καθηγητής, Χρίστος Στεργίου Μπελλές, στο ακόλουθο άρθρο.
 

Περιπατητική Διαδρομή στα Μεταλλεία Αντιμονίου στον Κέραμο

(Μαθήματα Τοπικής Ιστορίας)

                                                                                    του Χρίστου Στεργ. Μπελλέ

Η μεταλλευτική δραστηριότητα στη Χίο επικεντρώνεται στην εξόρυξη αντιμονίου στο Βόρειο τμήμα της, κοντά στο χωριό Κέραμος και μάλιστα σε δύο περιόδους:  1897- 1902  και  1949 -1954.       

Το 1897, η γαλλική εταιρία  «Societe Anonyme des Mines de Keramos», με έδρα τη Χίο και διευθυντή το μεταλλουργό A. Pelloux, δημιούργησε –  με κύριο πυρήνα  μεταλλείων  δίπλα στον οικισμό του Κεράμου – μια πλήρη εγκατάσταση μικρού μεγέθους με εργοστάσιο, βοηθητικά κτίρια και χώρους διοίκησης, που  ολοκληρώθηκε το 1898.  Η δραστηριότητά της   διακόπηκε το 1902 –  «λόγω κακής διευθύνσεως των έργων» –  έχοντας εξορύξει αρκετή ποσότητα αντιμονίου καλής ποιότητας. Έκτοτε, τα μεταλλεία παρέμειναν ανενεργά μέχρι το 1950.

Το 1949,  εμφανίζεται στη Χίο το συγκρότημα Μποδοσάκη με την εταιρία «Ελληνικαί Μεταλλευτικαί Επιχειρήσεις Α.Ε.» για την επανενεργοποίηση των εν λόγω μεταλλείων. Στο πλαίσιο της επαναλειτουργίας,  η επιχείρηση προχωρεί σε μερική ανανέωση του εξοπλισμού και περιορισμένες κτιριακές επισκευές. Την ίδια, όμως, περίοδο, η από 25 Ιουλίου αίτηση ένταξης της επιχείρησης στο σχέδιο Marshall  απορρίπτεται και το έργο αντιμετωπίζει ήδη οικονομικές δυσκολίες. Το Μάρτιο του 1950 η εταιρία διαμαρτύρεται στην Κεντρική Επιτροπή Δανείων, για την απόρριψη της αίτησής της, τονίζοντας ότι έχει ήδη δαπανήσει μεγάλα ποσά για τις εγκαταστάσεις στην περιοχή.

Τον Οκτώβριο του 1954,  η εταιρία αποσυναρμολόγησε τον κινητό εξοπλισμό κι εγκατέλειψε τον Κέραμο. Κατά τα 4 έτη  λειτουργίας της είχαν εξαχθεί 14.500 τόνοι  ορυκτού. Λίγο πριν τη διακοπή των εργασιών,  Δεκέμβριο του 1953, τα μεταλλεία απασχολούσαν 177 εργάτες, συν 18 διοικητικούς και τεχνικούς και ο Κέραμος με το γειτονικό Λαρδάτο άθροιζαν 270 κατοίκους.

Η επαναλειτουργία των μεταλλείων γλύκανε το πικρό ψωμί της βιοτής, έφερε την Λαμπρή, τον ίδιο  το Χριστό που πλημμύρισε τα φτωχόσπιτα μαζί και τις καρδιές των κατοίκων της περιοχής. Όλα, όμως, ήταν «σκιάς όναρ»,  μια αυταπάτη κι η Ανάσταση κι ο Χριστός  κι η ελπίδα. Όλα  ένα τραγικό πρωθύστερο της σταύρωσης που ακολούθησε και της ανελέητης θυσίας όλων των εργαζομένων στον αιμοσταγή Μολώχ  της  κερδώας φρενίτιδας.  «Εθνικό  το αληθές» – υποστηρίζει ο μεγάλος ποιητής – όμως, τούτη η ανθρωποθυσία είναι τόσο αποκρουστική και αποτρόπαια για να είναι και αληθινή…

Τούτη η τραγωδία του Κεράμου, η τραγωδία των μεταλλείων του αντιμονίου, στιγμάτισε την κοινωνικο-οικονομική ζωή του τόπου και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης  Τοπικής  Ιστορίας του, που το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο «Ιωνία» έχει ιερό χρέος και να μνημονεύει και να καταυγάζει…

Κατηγορία:Περιπατητικές διαδρομές

Μοιραστείτε το: